Psychotherapeutische interventies

Het nut en belang van psychotherapie

Psychotherapeutische methodes worden gebruikt om op een vaste manier te handelen om een bepaald doel te bereiken.

Indien er trauma’s ontstaan maakt het geheugen een mentaal beeld van de gebeurtenissen. De mentale beelden worden weer opgeslagen en veroorzaken cognitieve en emotionele vervormingen die passen binnen het kader van de persoon maar afwijkt van de realiteit. Hoe deze mentale beelden worden opgeslagen is afhankelijk van het ontwikkelingsniveau en infiltreert ontwikkelingstaken (dr. Martine F.Delfos, trauma vanuit een ontwikkelingsperspectief).
Het emotionele brein is ook gevoelig voor positieve herinneringen. Door subtiele veranderingen van een submodaliteit (interne codes) kan het wereldbeeld en belevingswereld positief beïnvloedt worden (NLP voor Dummies).
Om de oorsprong van emoties te begrijpen hebben we begrip nodig over de werking van het brein.

1.1 Werking van het brein

werking-van-het-brein

Een globale verdeling van het brein

De onderzoeker, fysicus en neurowetenschapper Paul McLean, ontdekte in de jaren 50 dat wij beschikken over 3 soorten breinen, met elk hun eigen functie.

  • De hersenstam of reptielenbrein: dit deel van het brein activeert en stimuleert instincten, reflexen en het basaal fysiek functioneren.
  • Het limbisch systeem of emotionele brein: dit deel van het brein stuurt gevoelens en emoties aan.
  • De neocortex of het denkende brein: de neocortex stuurt het cognitieve proces aan. Het proces is gericht op het denken, probleem oplossen, doel stellen en plannen.

Indien deze hersendelen goed samenwerken ontstaat er coherentie. De breinen zijn op elkaar afgestemd. Dit werkt weer door op de hele fysiologie van de mens.

De werking van Stress

Verstoring van opgehoopte energie veroorzaakt een stressreactie in het lichaam. Onderstaande illustratie geeft weer wat er gebeurt in het brein en het zenuwstelstel.

werking-van-stressDe informatie over de hond gaat naar het derde brein via een andere weg. De ‘langzame weg’. Als het derde en het tweede brein goed samenwerken, kan het derde brein tegen het tweede brein zeggen dat alles in orde is. Het is een vriendelijke hond en er is geen reden om bang te zijn. Ook al gebeurt dit, dan heeft de eerste reactie al signalen naar het zenuwstelsel van de jongen gestuurd waardoor er stresshormonen in zijn lichaam vrijkomen.

Helemaal diep in ons brein in het gedeelte van het limbische systeem bevindt zich de amygdala of amandelkern, een knooppunt van neuronen waar alle angstacties van afkomstig zijn (Dr. D. Servan-Schreiber, uw brein als medicijn) De amygdala legt verbanden tussen informatie die afkomstig zijn van verschillende zintuigen en koppelt deze aan de emotie. Emoties zijn signalen van het lichaam, die de keuze bepalen van de toestand waarin het zenuwstelsel het effectiefst is. Het limbische brein, de amygdala en de hippocampus maken met elkaar deze keuzes. De amygdala is betrokken bij het signaleren van stress en de hippocampus is betrokken bij het uitvoeren van de lichamelijke respons op stress.

Indien er zich herhaalde, onaangename ervaren emoties in een situatie waarin we ons machteloos voelen blijvend aanwezig is, leidt dit tot stress. De hormoonhuishouding raakt ontregeld door teveel afgifte van stresshormonen. Cortisol is een hormoon dat wordt afgescheiden door de bijnierschors. Als er teveel en te vaak cortisol wordt afgescheiden naar het lichaam veroorzaakt dat als het ware een te hoge alertheid van de amygdala en hippocampus. Over activatie van de HPA-as (hypothalamic-Pituitary-Adrenocorticcal) leidt op den duur tot stress gerelateerde stoornissen zoals depressie, angststoornissen en verslavingsproblematiek.

Indien het stressniveau langdurig onder spanning staat raakt het autonome zenuwstelsel uit balans. Het autonome zenuwstelsel regelt vooral de werking van de inwendige organen. Het regelt onder andere de ademhaling, de spijsvertering en het verwijden en vernauwen van de bloedvaten.

Het autonome zenuwstelsel wordt onderverdeeld in het (ortho) sympathische zenuwstelsel en parasympatische zenuwstelsel. Ieder orgaan heeft een tak van het (ortho) sympathische zenuwstelsel en het parasympatische zenuwstelsel. Indien het sympathische zenuwstelsel, dat verantwoordelijk is voor de vecht-vlucht reactie, permanent wordt belast, raakt door bijvoorbeeld chronische trauma of langdurige stress verstoord. Verstoringen laten zich zien in hartproblemen, hyperactiviteit, kortademigheid, hyperventilatie. Alles wat in verband houdt met de hartslag en ademhaling.

Het sympathische zenuwstelsel is verantwoordelijk voor lichamelijk herstel, ontgiften en slaap. Indien het parasympatisch zenuwstelsel overbelast raakt dan kan er een verstoring optreden in het lichamelijk herstel, het ontgiften van het lichaam en de slaap raakt verstoord. Verstoringen treden op in het hormoonhuishouding en het immuunsysteem.

Regressie therapie

Regressie is een methode waarbij de cliënt de mogelijkheid krijgt om terug te gaan in de tijd om te ontdekken welke gebeurtenissen ten grondslag liggen aan de huidige problematiek. Door de connectie te vinden kunnen emoties of introjecties worden losgelaten. Door het loslaten van destructieve emoties ontstaat ruimte en door het loslaten van introjecties (dat wat niet van jou is) wordt de juiste verantwoordelijkheid hersteld.

Introjecties zijn woorden, gedragingen en overtuigingen die je min of meer opgelegd hebt gekregen vanuit je omgeving waarin je bent gaan geloven. Door je bewust te worden van je introjecties kun je weer voelen wie jij in je kern bent. De weg naar authentiek leven wordt geopend.

Vele introjecties worden ervaren in onze vroege jeugd waar onze zintuigen ons beeld van de werkelijkheid bepalen. De ervaringen bevinden zich in het onbewuste deel van de persoonlijkheid. Dit maakt het soms ook lastig om iets te veranderen in het gedrag. Bijvoorbeeld om van angsten, verslavingen of neuroses af te komen. Hypnose geeft toegang tot diepere lagen van bewustzijn waardoor het loslaten van verdriet, woede en andere onderliggende emoties op het niveau van de foutieve “coderingen” gewijzigd kan worden.

Kinesthetisch werken met delen

Bij deze methode wordt gewerkt met diverse deelpersoonlijkheden van een persoon. Het zijn deelaspecten van de persoonlijkheid. Deelaspecten kunnen emoties, gedragingen, lichaamsdelen of karaktertrekken zijn. Door te werken met de diverse aspecten van de persoon kan de regie zich herstellen. Door de regie te herstellen ten aanzien van de diverse aspecten van de persoonlijkheid ontstaat inzicht. Vanuit de regie of vanuit de deelpersoonlijkheden ontdekt de persoon de eigen functie of belemmerende strategie van een persoonlijkheidsdeel. Door dit inzicht ontstaat ruimte en kunnen constructieve taken van de deelpersoonlijkheid behouden blijven.

De methode kinesthetisch werken met delen is bijzonder geschikt voor emotieregulatie, stressregulatie en ziekte inzicht.

Oppositiedelenwerk

Bij de toepassing van deze methode onderzoek je in trance twee deelpersoonlijkheden die iets tegengestelds aan elkaar hebben. De communicatie tussen deze twee deelpersoonlijkheden is in deze methode van belang. Het ontdekken van de intentie van de deelpersoonlijkheden is hierbij belangrijk. Door inzicht in de beperkingen en mogelijkheden van de deelpersoonlijkheden ontstaat begrip. Vanuit begrip en acceptatie ontstaat meer ruimte.

Indien je een duidelijke discrepantie ervaart in jezelf is dit een inzicht gevende interventie. Voorbeeld van deelpersoonlijkheden zijn; denken/voelen, dik/dun, vrij zijn/gebonden zijn, weggaan/blijven (relatie, werk).

Tijdlijn therapie met ACT (acceptance commitment therapy)

Tijdlijn therapie is een methode, die de levenslijn met betrekking tot een hulpvraag in perspectief zet. Door deze levenslijn wordt helder hoe het probleem nu is en waar het probleem is ontstaan. De levenslijn wordt ruimtelijk gekaderd en men gaat naar de oorsprong van de gebeurtenis en de daarbij behorende leeftijd van de kind. Het inleven en doorleven van de gevoelens en mogelijke angsten biedt inzicht en werkt transformerend.

Future pacing

Future pacing biedt mogelijkheden om gezonde en een levens vervullende werkelijkheid te creëren. Eenmaal ontdaan van oude en destructieve overtuigingen of belemmeringen, komt er ruimte voor nieuwe of latente hulpbronnen die ander gedrag helpen te activeren. Nog in contact met het onbewuste wordt de toekomst in een nieuw en gezond kader geplaatst. Deze methode volgt na regressietherapie ruimtelijk of liggend in trance. Het creëren van het nieuwe mentale plaatjes begint bij imaginatie.

future-pacingSociaal Panorama

Het Sociaal Panorama model van Lucas Derks is een sociaal psychologisch instrument waarmee iemands onbewuste kaart van diens relationele werkelijkheid gewijzigd kan worden. Intermenselijke relaties worden in het sociaal panorama opgevat als cognitieve constructies in de mentale ruimte. Projecties worden helder en de positie ten opzichte van personen worden in kaart gebracht.

BJT Bevrijd Jezelf Therapie, afgeleide vorm van EFT (emotionally focused therapy)

Bij BJT klopt de therapeut samen met de cliënt op meridianen in het lichaam en spreekt de cliënt hardop uit hoe hij zich voelt. Negatieve emoties veroorzaken volgens de BJT methode blokkades in het energiesysteem van het lichaam. Door het inkloppen van negatieve aspecten in combinatie met houden van zichzelf, zichzelf waarderen en accepteren, ontstaat tegelijkertijd acceptatie van dat wat niet prettig is. Hierdoor kunnen negatieve aspecten veranderen en ontstaat omkering naar een positief gevoel.

DTR Distraction Reprocessing Therapy, afgeleid van EMDR

Samen met BJT maakt het een krachtige methode om dieper liggende emoties te ontladen. In het brein kunnen nieuwe verbindingen worden aangemaakt. Volgens de theorie van Dr. Nicosia, maken de oogbewegingen pacemaker cellen aan. Deze cellen herstellen en activeren de communicatie tussen de cortex en het limbische systeem.

Pacemaker cellen zijn een klein groepje gespecialiseerde cellen die de samentrekkingen van het hart regelen door periodiek elektrische signalen af te geven aan andere hartcellen die weer in verbinding staan met de hersenen. Het limbische systeem en de cortex maken dan verbindingen waardoor onder andere het werkgeheugen geactiveerd wordt. Het werkgeheugen is een tijdelijke opslagplaats van taak-relevante informatie in de hersenen. Het activeren van oude herinneringen vindt plaats in het werkgeheugen en het vasthouden en onthouden van recente gebeurtenissen (www.kennislink/publicaties/gewone-hartcel-wordt-pacemaker). Dit zijn nieuwe inzichten en ontwikkelingen in de wetenschap. Naar de brein-hart verbinding wordt nog veel onderzoek gedaan.

Logische Niveau

Robert Dilts heeft het model van de Logische Niveaus ontwikkeld op grond van Gregory Bateson’s boek Steps to an Ecology of Mind. Het model laat een interne hiërarchie zien waarbij elk hoger niveau psychologisch gezien een lager niveau omvat. Dit model helpt bij het verkrijgen van inzicht in je eigen en andermans model van de wereld. Bateson beschrijft de Logische niveaus als volgt:

  • Een hoger niveau organiseert de informatie op onderliggende niveaus.
  • Verandering op een lager niveau kan verandering op een hoger niveau bewerkstelligen.
  • Verandering op een hoger niveau zal verandering op alle lagere niveaus bewerkstelligen.
  • De oplossing van een probleem ligt bijna nooit op het niveau waar het probleem wordt geconstateerd, bijna altijd op een ander (hoger) niveau.

Reïncarnatie therapie

Reïncarnatie therapie is regressie op metafysisch niveau. Voor de therapie is het niet relevant of het waar is.

Onder metafysica in de klassieke betekenis verstaat men de wijsgerige leer die niet de realiteit onderzoekt zoals we die ervaren door middel van onze uiterlijke zintuigen (zoals de fysica), maar datgene wat boven de materie uitgaat, de totaliteit van al het gegevene.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Metafysica

Als je zelf het gevoel hebt dat reïncarnatie therapie iets voor jou kan betekenen maar je twijfelt of hebt geen idee wat het is. Hierbij de volgende boekentips, voor verdieping in het thema.

 

Roger J. Woolger, other lives, other selves
Brian L. Weiss & Amy E. Weiss, wonderen bestaan
Dr. Ronald van der Measen, terugkeer van de ziel

boek-other-livesboek-wonderen-bestaanboek-terugkeer-van-de-ziel

 

 

 

 

 

 

 

 

Veelvoorkomende thema’s zijn:

  • Ongekende doodsangsten
  • Fobieën
  • Vreemde ziektes
  • Medische raadsels